31 maart 2025
Vandaag is het 31 maart. De verjaardag van mijn broertje Johan Boerkamp. Hij zou vandaag… Ja, hoe zeg je dat eigenlijk? Is hij jarig? Of wás hij jarig? Want hij is er niet meer. Al vijf jaar niet. En toch voelt deze dag altijd anders. Bijzonder. Pijnlijk. En tegelijkertijd ook mooi.
Het ongemak van bijzondere dagen
Sommige mensen feliciteren me zelfs. Met zijn verjaardag. Ze bedoelen het goed, natuurlijk. Maar het schuurt. Want hoe vier je een verjaardag van iemand die er niet meer is? Wat zeg je op zo’n dag? Waar geef je woorden aan als de stilte zo luid is?
Deze dag brengt me ook terug naar wat veel van mijn cliënten ervaren. Scheidingen, verlies, afstand… Het zijn allemaal breuken die op bijzondere dagen nog scherper aanvoelen. Verjaardagen, feestdagen, jubilea. Wat ooit vanzelfsprekend was, is nu een kluwen van herinneringen, gemis en misschien zelfs ongemak.
Herinneringen aan Johan
Vandaag koester ik Johan. Mijn lieve, lange, magere, broeder, die rooie. Een jongen met een scherpe blik en een eigenzinnig karakter. Wat een gemis. Het voelt zo vreemd om deze dag door te brengen zonder hem. En toch is hij er. In mijn gedachten. In mijn hart. In elk woord dat ik hier schrijf.
Wie Johan was
We waren een wereld van verschil, Johan en ik. Maar achteraf zie ik pas hoeveel we op elkaar leken. Allebei eigen ondernemers, dag en nacht aan het werk, doorzetters. Hij op zijn manier, ik op de mijne. Het harde werken, de drang om iets op te bouwen, om door te zetten, ook als het zwaar is… Dat deelden we. Hoe vaak hij niet zei bah bah..
Johan was goed met zijn handen. En een echte handelaar met het hart op de juiste plek. Hij kon van niets weer iets maken, al was dat vaak een hele toer omdat hij altijd grondig te werk ging. Misschien wel iets te grondig, bedacht hij altijd later. Waar ik misschien meer met woorden werk, was hij altijd praktisch bezig. Maar hoe verschillend we ook waren, die gedrevenheid en het doorzettingsvermogen deelden we. Het blijft bijzonder hoe je juist dat later pas echt ziet.
De impact op onze ouders
Het verlies van Johan raakt natuurlijk niet alleen mij. Mijn ouders dragen dit gemis elke dag met zich mee. Hun kind verliezen is iets wat je niet kunt bevatten, een wond die nooit helemaal heelt. Ik zie hoe ze blijven doorgaan, maar ook hoe de leegte soms onverwacht de kop opsteekt. Het zijn die kleine momenten — een liedje, een foto, een verjaardag zoals vandaag — die hun verdriet weer even naar de oppervlakte brengen.
Hun veerkracht bewonder ik. Maar ik weet ook dat ze net als ik zoeken naar manieren om het gemis te dragen. Om verder te kunnen zonder ooit te vergeten.
Toch gaat de aandacht vaak uit naar de ouders. Het verdriet van een broer of zus lijkt onzichtbaarder. Maar ook ik heb een enorm gemis. Ik ben mijn broer kwijt. Mijn bloed. Degene waar ik altijd op kon vertrouwen, die er onvoorwaardelijk voor me was. Degene die mijn jeugd heeft gedeeld en waarmee ik een geschiedenis heb opgebouwd die niemand anders kent.
Het gemis van een broer of zus
Ik had het in het begin zo moeilijk als iemand die ik niet kende vroeg: ‘Heb je broers of zussen?’ Ik wist niet wat ik moest zeggen. Het voelde als een leugen om te zeggen dat ik geen broer meer had, maar ook als een pijnlijke waarheid om het uit te spreken. Ik was bang om in huilen uit te barsten, gewoon omdat iemand een simpele vraag stelde.
Het verlies van een broer is meer dan alleen een geliefd iemand verliezen. Het is ook het verlies van een toekomst samen. Van iemand die er altijd zou zijn. Ik ben mijn bloed kwijt. Iemand die me begreep zoals niemand anders dat kan. Ik voel het gemis in alles. In kleine herinneringen, in grote momenten. In vragen waar ik geen antwoord op heb.
Eenzaamheid en het verlies van een toekomst
Met de jaren komt het besef pas echt dat hij er niet meer is. Het gemis voelt soms als een eenzame reis. Ik weet hoe verloren je je kunt voelen. Want ik verloor niet alleen mijn broer, ik verloor ook een toekomst samen. Ideeën over later, over samen ouder worden, samen herinneringen blijven maken. Dat zal nooit meer gebeuren.
Maar het blijft niet bij het verlies van mijn broer alleen. In de jaren die volgden verloor ik nog zoveel meer. Alles binnen drie jaar. Het is een golf van eenzaamheid die je soms letterlijk omver slaat. Maar het leven blijft in beweging, of je dat nu wilt of niet.
Ik zeg nooit meer “het komt goed”. Want Johan komt niet meer terug. Maar ik heb wel geleerd dat als je er open voor kunt staan, je weer verder kunt leven. Dat er nog dingen zijn om voor te vechten, om van te genieten. Het leven heeft nog steeds iets voor je in petto, ook al lijkt dat soms onvoorstelbaar.
Durven kiezen voor geluk
Zijn dood heeft me ook iets geleerd. Het leven is kort en waardevol. Te kostbaar om in een ongelukkige situatie te blijven hangen. Het heeft me laten zien dat je soms moet kiezen voor je eigen geluk. Hoe moeilijk dat ook is.
Misschien stel je een scheiding uit omdat je er tegenop ziet, omdat het pijn doet, omdat het voelt alsof je faalt. Maar wat ik nu weet, is dat het leven doorraast. En als je te lang wacht, blijf je achter met spijt. Of met het gevoel dat je nooit écht hebt geleefd.
Durven kiezen voor geluk is soms de moeilijkste keuze. Maar het is ook de meest waardevolle. Het verlies van Johan heeft me laten zien dat er niets belangrijker is dan een leven waarin je jezelf kunt zijn, waarin je kunt groeien en gelukkig kunt zijn. Misschien stel je een scheiding uit uit angst of twijfel, maar het is ook een keuze om niet te kiezen. En dat kan zwaarder wegen dan je denkt.
Herinneringen levend houden
Het voelt niet meer als vieren. Zijn verjaardag, vandaag, is geen feestdag meer. Het is een dag van gedenken. Van stilstaan bij wie hij was en wat hij betekende. Want ik kan niet meer met hem proosten of hem een cadeautje geven. Ik kan alleen maar terugdenken, schrijven, bewaren wat er nog is.
Vroeger zagen we elkaar altijd even op onze verjaardagen. Of je nu wel of niet uitgebreid vierde, je zorgde dat je elkaar op de dag zelf even zag. Dat was vanzelfsprekend. Een kort moment of een uitgebreid bezoek, het maakte niet uit. Het was onze manier om te laten zien dat we er voor elkaar waren. Nu voelt elke verjaardag anders. Zelfs mijn eigen verjaardag kan ik moeilijk vieren omdat hij er niet meer bij is. Dagen zijn niet meer zoals voorheen.
Rozen
En altijd bracht hij rozen mee als ik jarig was. Johan was zuinig, daarin leken we niet op elkaar. Hij ging altijd naar de kweker om rozen te halen die afgekeurd waren en daardoor goedkoper. Maar hij kwam dan wel op de stoep staan met een gigantische bos. Het was zijn manier om groot te geven, zonder het gevoel te hebben dat hij te veel uitgaf. Grappig genoeg was ik zelf slecht met rozen. Wat ik ook deed — schuin afsnijden, niet afsnijden, 7up in het water, een drupje chloor — binnen een dag lieten ze de kop hangen. Sinds zijn dood bloeien ze.
Overal herinneringen aan Johan
Rozen doen me nu altijd aan hem denken. Zoals zoveel andere dingen. Het kletterende geluid van de platen van zijn aanhangwagen wanneer hij een auto oplaadde of eraf haalde. Elke autoambulance die ik zie rijden. Mensen met een capuchon op, zoals hij die altijd droeg. Zijn huis in het centrum van Twello. Vrienden die ik in de supermarkt tegenkom die hem ook gekend hebben. Alles herinnert me aan hem.
Maar het is ook fijn als anderen nog aan hem denken. Als ze laten merken dat hij niet vergeten is. Die momenten, wanneer iemand onverwacht over hem begint, of een herinnering deelt… Het voelt als een klein stukje van hem dat weer even tot leven komt. Dat hij nog steeds voortleeft in anderen. Dat doet goed.
Misschien is dat ook waarom ik herinneringen aan hem opschrijf op kaartjes. Kleine momenten, eigenschappen, verhalen. Dingen die hem écht maakten zoals hij was. Die zijn later voor zijn dochter, zodat zij een beeld krijgt van wie haar vader was. Het voelt als een manier om hem levend te houden, ook al is hij er niet meer.
Wie schrijft die blijft
Het schrijven over Johan voelt alsof ik hem bij me houd. Alsof ik hem niet vergeet. Want schrijven is mijn manier om hem levend te houden. Om alles wat hij was, te bewaren. Voor zijn dochter. Voor mijn ouders. En voor mezelf.
Het belang van een keuze maken
Vandaag is zijn verjaardag, en ik geef hem hier een plek. In mijn woorden. In mijn werk. In mijn leven.
En ik besef me dat zoveel mensen om me heen hetzelfde doen. Of het nu gaat om een verloren relatie of een verloren dierbare: het zijn die bijzondere dagen waarop alles wat je voelt, op scherp komt te staan.
Misschien is dat ook de kracht van deze dagen. Dat we weer even echt voelen. Dat we mogen herinneren. Ook als het pijn doet.
Lieve Johan, gefeliciteerd. Wat een gemis.
Liefs,
Miranda
Jeetje wat is dat mooi geschreven en ja zo kende ik hem ook in de jaren op school het was altijd een doorzetter en ook altijd druk denk nog regelmatig aan hem we noemde hem altijd rooie dat was zijn bijnaam in de klas ik kreeg net weer een beetje contact met hem en toen kreeg ik het nieuws dat hij er niet meer was maar hij zit voor altijd in me hart Miranda wat heb je dit mooi verwoord je mag trots zijn op jezelf 😘