In Nederland worden diverse preventieve programma’s aangeboden voor kinderen die met een scheiding geconfronteerd zijn. In die programma’s wordt groepsgewijs stilgestaan bij de impact van een scheiding op het gezin en manieren om hiermee om te gaan. De serie bijeenkomsten voor kinderen is vaak gecombineerd met een aanbod voor de ouders. U vindt hier de beschrijving en kenmerk van Dappere Dino’s, CODIP-NL 6-8 jaar.

Dappere Dino’s is een wetenschappelijk onderbouwde, preventieve groepstraining voor kinderen in groep 3 & 4 (6-8 jaar) van het basisonderwijs van wie de ouders gescheiden zijn. De training is bedoeld om kinderen beter om te laten gaan met de veranderingen tijdens en na de scheiding, om emotionele- en gedragsproblemen zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken.

Een groep bestaat uit maximaal 7 kinderen en komt tijdens of na schooltijd bij elkaar. In 12 wekelijkse bijeenkomsten wordt op speelse manier aandacht besteed aan het bespreken van scheidingsgerelateerde gevoelens, leren omgaan met misvattingen ten aanzien van de scheiding, en het versterken van probleemoplossende vaardigheden. In de training speelt een handpop een centrale rol. Naast poppenspel worden andere creatieve materialen en spelvormen gebruikt. Ouders worden geïnformeerd en betrokken, tijdens de individuele intake; op een facultatieve ouderavond middels nieuwsbrieven; en bij de individuele eindevaluatie.

Doel

Hoofddoel van Dappere Dino’s is het voorkomen of beperken van emotionele- en gedragsproblemen bij kinderen van 6 t/m 8 jaar na een (echt)scheiding van hun ouders. Er zijn vijf subdoelen waar aan wordt gewerkt: 1) Het kind heeft sociale steun ervaren doordat de groep een veilige en ondersteunende omgeving is 2) Het kind kan emoties en gevoelens herkennen en verwerken 3) Het kind heeft meer inzicht in de scheiding en heeft minder misvattingen en onrealistische gedachten over de scheiding 4) Het kind heeft betere probleemoplossende vaardigheden en 5) Het kind heeft een positievere perceptie van zichzelf en het gezin.

Doelen kind

Inzicht in eigen emoties en gedrag
Kennis vergroten
Inzicht in cognities
Zelfvertrouwen vergroten/versterken eigenwaarde
Communiceren over gevoelens
Probleemoplossende vaardigheden
Sociale steun/lotgenotencontact
Loyaliteit

Doelen ouders

Kennis vergroten
Ouder-kind communicatie

Aanpak

Groepsaanpak met een duur van 12 weken.
Kind: 12 bijeenkomsten van 45 minuten.
Ouders: 1 ouderavond.

Onderwerpen die aan bod komen

Impact van een scheiding
Communicatievaardigheden
Problemen
Conflicten
Gevoelens
Gezin
Aanvullende hulp

Gebruikte werkvormen

Heldere doelen stellen en monitoring
Probleem oplossende vaardigheden aanleren
Positieve aandacht voor het kind (complimenten)
Modeling (voorbeeldgedrag laten zien)
Sociale en communicatieve vaardigheden aanleren

Theoretische onderbouwing

De volgende theoriën maken onderdeel uit van de onderbouwing:

Ontwikkelingstheorie Erikson: de reacties van het kind op een levensgebeurtenis worden geïnterpreteerd binnen de ontwikkelingstaken die het kind op grond van zijn leeftijd heeft.
Ontwikkeltaken Wallerstein: zes (echt)scheidingsgerelateerde extra taken voor kinderen in de periode tussen de actuele scheiding van de ouders en zijn of haar jongvolwassenheid.
Balans-denken: centraal staat het evenwicht tussen risicofactoren en beschermende factoren in relatie tot het ontwikkelen van problematiek.

Stoere Schildpadden is gebaseerd op een module van het Children of Divorce Intervention Program (CODIP; Children’s Institute, Rochester, VS). Het gedachtegoed van CODIP is gebaseerd op een tweetal theorieën: de Ontwikkelingstheorie en het Balans-denken.

Er heeft een procesevaluatie van het programma en veranderingsonderzoek plaatsgevonden. Er loopt een quasi-experimenteel onderzoek. Onderzoek heeft aangetoond dat het programma effect heeft. Het programma is door de Erkenningscommissie Interventies erkend als ‘Goed onderbouwd’ en opgenomen in de databank Effectieve jeugdinterventies.

Deskundigheid uitvoerders

Opleiding

Hbo. Aantoonbare ervaring met het begeleiden van groepsinterventies (bv. SOVA-groepen) voor kinderen is noodzakelijk (leeftijd 4-16). Ervaring met poppenspel en/of scheidingsproblematiek is een voordeel.

Training

Een training duurt 1,5 dag. Hercertificering is nodig na 2 jaar. Een training kost 698 euro excl. BTW en excl. materialen.

Locaties

Het programma wordt uitgevoerd in Zuid-Holland, Flevoland, Noord-Holland, Utrecht, Noord-Brabant en Friesland.

Aanmelden

Aanmelden kan bij de uitvoerders die op dat moment een groep starten (bijv. in eigen praktijk, via schoolmaatschappelijk werk of een CJG; of via de school waar de groep wordt uitgevoerd).

Niet geschikt als

er geen schriftelijke toestemming is van beide (gezaghebbende) ouders
er niet voldoende niveau van aanpassingsgedrag is
de impulsbeheersing en leerbaarheid niet voldoende is om goed deel te kunnen nemen aan de groep
er sprake is van ernstige gedragsproblemen
er sprake is van ernstige emotionele problemen
het kind licht verstandelijk beperkt is
het kind therapie volgt

Leeftijd:

6 – 8 jaar

Bijeenkomsten:

8 bijeenkomsten voor kinderen en 3 voor ouders

Setting:

wijkteams, jgz, CJG, ggz, school

Locaties in:

Noord-Holland, Zuid-Holland, Utrecht, Flevoland, Gelderland, Friesland, Groningen, Noord- Brabant

Met dank aan het Nederlands Jeugdinstituut

Miranda Boerkamp

Deel dit artikel: