Drieluik: Voorkomen, begeleiden en herstellen bij scheidingen

Een dagboek is vaak iets persoonlijks, een plek waar je je gedachten, gevoelens en ervaringen in vertrouwen opschrijft. Sommigen voorzien het zelfs van een slot, zodat niemand anders het kan lezen. Toch geloof ik dat er kracht schuilt in het delen van kennis en inzichten. Door mijn ervaringen als scheidingsspecialist, familiemediator en (stiefplan)coach te delen, word ik me bewuster van mijn eigen leerproces en stel ik me open voor anderen.

De impact van een scheiding op jonge gezinnen

Gisteren woonde ik een bijeenkomst bij over ouderschapsvoorlichting en de uitdagingen waar (jonge) gezinnen mee te maken krijgen. Eén ding werd al snel duidelijk: de partnerrelatie komt in veel gevallen ernstig onder druk te staan. De cijfers liegen er niet om: steeds vaker vinden scheidingen plaats bij ouders met kinderen jonger dan vier jaar. Het uiteenvallen van een jong gezin leidt bijna altijd tot een ingrijpende crisis, waarbij stress, angst, depressie en soms zelfs geweld een rol kunnen spelen. In zulke situaties hebben ouders vaak minder aandacht voor hun kinderen, terwijl die juist in deze fase extra zorg en stabiliteit nodig hebben.

Uit onderzoek blijkt dat de gevolgen van een scheiding voor kinderen ingrijpender zijn dan vaak wordt gedacht. Voortdurende conflicten tussen ouders, het leven in twee gezinnen en de aanpassing aan een nieuwe stiefouder vormen enorme uitdagingen. Kinderen worstelen met onzekerheid, gevoelens van verlies en identiteitsproblemen, wat een negatieve invloed kan hebben op hun gezonde ontwikkeling.

Alarmerende prognoses

Tijdens de bijeenkomst werd ingegaan op de cijfers en trends rondom scheidingen en samengestelde gezinnen:

Bijna een derde van alle jonge ouders is zelf kind van gescheiden ouders. Van hen zal ongeveer de helft ook weer een scheiding meemaken. Dit betekent een groeiend aantal kinderen dat opgroeit in gescheiden gezinnen en stiefgezinnen.
Het aantal vechtscheidingen blijft stijgen. Sinds de invoering van het verplichte ouderschapsplan is er geen afname in conflicten tussen ex-partners waargenomen.
Tweede scheidingen komen vaak voor. Maar liefst 60% van de samengestelde gezinnen valt opnieuw uit elkaar, wat voor kinderen extra emotionele belasting met zich meebrengt.

Oplossingen: het Drieluik-model

Tijdens het seminar werd een innovatieve aanpak gepresenteerd: het Drieluik-model. Dit model richt zich op het voorkomen van problematische scheidingen, de bescherming van het kind en het begeleiden van samengestelde gezinnen. Het biedt praktische handvatten en preventieve mogelijkheden om de schadelijke gevolgen van een scheiding zoveel mogelijk te beperken.

De drie pijlers van het Drieluik:

Voorkomen van (vecht)scheidingen
- Toegankelijke oudervoorlichting aanbieden
- Invoering van de ouderschapsbelofte, gebaseerd op de rechten van het kind
- Preventieve ondersteuning bij de vorming van een gezin
Bescherming van het kind bij scheiding
- Begeleiding bij het opstellen en uitvoeren van het verplichte ouderschapsplan
- Bemiddeling om conflicten te verminderen en de focus op het welzijn van het kind te houden
Voorkomen van een tweede scheiding
- Begeleiding bij het vormen van een samengesteld gezin
- Voorlichting en ondersteuning voor stiefouders
- Opstellen van een stiefouderschapsplan, waarin afspraken over opvoeding en communicatie worden vastgelegd

Deze aanpak sluit nauw aan bij hoe wij als scheidingsprofessionals te werk gaan. Binnen ScheidingsWijze werken wij met een soortgelijk drieluik, waarbij we cliënten begeleiden in drie fasen:

Scheiden of blijven?
- Hulp bij het maken van een weloverwogen beslissing
- Inzicht geven in de gevolgen van een scheiding
Ik ga scheiden
- Begeleiding in het hele scheidingsproces
- Opstellen van een ouderschapsplan en financiële afwikkeling
Na de scheiding
- Ondersteuning bij het co-ouderschap
- Hulp bij de dynamiek van een samengesteld gezin

De toekomst: bewuster en beter voorbereid scheiden

Het seminar heeft veel inspiratie en nieuwe inzichten opgeleverd. Eén ding is zeker: er is nog veel werk te doen om ouders beter te begeleiden en de schadelijke impact van scheidingen op kinderen te verminderen. De komende tijd zullen we ons bij ScheidingsWijze blijven inzetten om deze thema’s verder onder de aandacht te brengen.

Wil jij bijdragen aan betere ondersteuning voor ouders en kinderen in scheidingssituaties? Samen kunnen we ouders en kinderen de begeleiding bieden die zij nodig hebben. Daarom nodigen wij jou uit om je aan te sluiten bij ScheidingsWijze als lid of als hulplijn, zodat we samen kunnen bijdragen aan betere ondersteuning voor ouders en kinderen.

Met warme groet,
Miranda Boerkamp